Pek çoğumuz Murphy kanunlarını bilmeyiz,hatta böyle bir kişinin gerçekte var olup olmadığını da.Oysa binbaşı Edward A.Murrphy (1918-1990) , ABD hava kuvvetlerinde mühendisti.1949 da ani hız değişimlerinin pilotlar üzerindeki etkileriyle ilgili deneyler yaparken bir tasarım ilkesi buldu : " Bir işi gerçekleştirmek için iki olasılık varsa ve bunlardan biri felaketle sonuçlanacaksa , kötü olasılığın gerçekleşeceğini varsaymak gerekir."
Yani kısacası kötüye gitme ihtimali olan her şey eninde sonunda kötüye gider , önümüzde gerçekleşme ihtimali olan iki seçenek varsa her zaman bizim istemediğimiz seçenek gerçekleşir.
Nasıl mı ?
Örneğin üzerine tereyağ sürülmüş bir ekmek dilimi yere düşerse , yağlanmış taraf yere gelir . Şemsiyenizi evde bıraktıysanız o gün yağmur yağar.Sınavda bir konuya çalışmadıysanız , ağırlıklı olarak oradan soru gelir.Eğer aceleniz varsa ve son metroya yetişmek zorundaysanız o metroyu kaçırırsınız ...
Lakin ne gariptir ki Murphy ," basite indirgeme " olarak değerlendirdiği bu kanununun bu şekilde popülerleşmesinden nefret etmiş ve böylece Murphy kanununun ilk kurbanı bizzat kendisi olmuştur :))
İşin mizahi yanı , bazı düşünürler Murphy'nin " basite indirgeme "olarak değerlendirdiği bu kanunu biraz (!) abartmıştır.Genel geçer bir doğa olayı ile Murphy kanununu birleştirip olaya mizahi bir boyut katmayı başarmışlardır.Bu düşünürlere göre bir kedinin sırtına yağlı kısmı üste bakacak şekilde bir ekmek dilimi bağlanıp kedi aşağı doğru atılırsa , doğası gereği kedi dört ayağı üstüne düşmeye çalışacak , ve Murphy kanunu gereği ekmek diliminin yağlı kısmı da yere düşmeye çalışacaktır ( ki bu da kedinin sırt üstü düşmesi anlamına geliyor ).Bu düşünürler şakayla karışık da olsa kedi-tereyağlı ekmek sisteminin yere yakın bir mesafede havada asılı kalacağı , enerji korunumu ve dolayısıyla da sistemin kendi ekseni etrafında dönmesine neden olacağını ifade eder.
Tabi ki Murphy kanununun benim anlatmak istediğim paradoksal yanı bu değil.
Kanunu basite indirgeyip Murphy'i kızdırsak da tereyağlı ekmek örneğine geri dönelim.
Elimize sadece bir yüzü tereyağlı bir ekmek dilimi alalım ve yere atalım eğer yağlı kısmı yere gelirse Murphy kanununun işlediğini rahatça söyleyebiliriz (ki biz de öyle olmasını bekliyoruz).
Peki biz tereyağlı kısmın yere gelmesini bekliyorken ya yağsız olan kısım yere gelirse....
Sizce ne olur ?
Murphy kanunu yanlış olabilir mi ? Yoksa deneye Murphy kanunu mu karıştı ?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder